Vlaamse toondichters vergeet je niet.

Op 10 juli 2024
Armand Preud'homme

Op 11 juli brengen we hulde aan Armand Preud’homme (1904-1986), een monument van de Vlaamse muziek. Weinig jongeren kennen hem, maar in tijden van jeugdkampen en kampvuren blijft ‘Op de purp’ren hei’ een meezinger, verankerd in ons Vlaamse DNA. Op de grafzerk van de toondichter prijken de woorden: ‘Harde tijden gaan voorbij, maar een volk moet blijven’. Het is een regel uit het lied ‘Kempenland’. De tekst is van Jozef Simons.

Armand Preud’homme wilde vooral liederen maken die door het volk zouden gezongen worden. Hij was een groot promotor van de samenzang. Drie liederen kennen we zeker: ‘Op de purp’ren hei’, ‘Susa nina’ en ‘Kempenland’. Het eerstgenoemde lied is een meezinger.
 
‘Susa Ninna’ was als kerstlied erg succesvol en werd vertaald in heel wat talen. Susa Ninna werd voor het eerst opgevoerd in 1941. De oorlog woedde volop en de winter was streng. Het lied beroerde iedereen die reikhalsde naar vrede en goedheid. Het werd vertaald in het Engels, het Japans, het Lingala, het Hongaars en tal van andere talen.
 

‘Kempenland’ heeft Preud’homme op het einde van de oorlog in moeilijkheden gebracht. Toen België bevrijd was, werd de toondichter gearresteerd en zelfs opgesloten in de leeuwenkooien van de Zoo in Antwerpen. Toch is het nooit tot een proces gekomen. Hij werd ontslagen als directeur van de muziekschool in Mortsel. Men wreef hem slechts één woord aan. Er staat geschreven: ‘Kempenland, aan de Dietsche kroon’. Diets werd uitgelegd als Duits, terwijl Diets volkstaal betekent en op ons Nederlands slaat. Het gekke is dat Preud’homme die tekst niet heeft geschreven en dat de tekstschrijver Jozef Simons zelf nooit is lastiggevallen.

Na zijn ontslag uit de gevangenis ging hij optreden in cafés, op bals, … Als organist werkte hij in Hotel Bristol aan de Frankrijklei om 16.00 uur voor de dames die koffie kwamen drinken en om 20.00 uur nog eens. De baas van Bristol zei dan soms: ‘Zeg, Armand, je moet vanavond extra je best doen, want Camille Huysmans komt’. Er waren er ook die hun vuist kwamen opsteken terwijl hij aan het spelen was.

Armand Preud’homme was zachtmoedig, eerlijk, door en door goed. Nooit één hard woord. Hij stond altijd klaar om te helpen. Hij was bescheiden. Toen Armand in Hasselt woonde, raakte hij heel goed bevriend met de Limburgse gouverneur Roppe. Op een zekere dag bood Roppe hem aan een woning te betrekken in de commanderij van Alden Biezen, maar dat voorstel heeft hij niet aangenomen.

Met de gebroeders Renaat en Maurits Veremans en met Mark Liebrecht vormde hij ooit een trouw dopclubje waar over weinig andere dingen dan muziek gesproken werd. Toen ontstond ook de operette ‘Op de purperen hei’, die later meer dan 500 keer zou opgevoerd worden.

 
Dirk Brentjens
Voorzitter N-VA Mortsel

Hoe waardevol vond je dit artikel?

Geef hier je persoonlijke score in
De gemiddelde score is